LEARNING OUTSIDE THE CLASSROOM
สื่อการเรียนรู้ สื่อนอกห้องเรียน
ยินดีต้อนรับสู่ห้องเรียนชุมชน
วิถีคน...จำปาดะ
เพจนี้มีอะไร
What's on this page?
เว็บไซต์นี้ เป็นแหล่งรวบรวมสื่อการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับวิถีชุมชนในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้องหรือสัมพันธ์กับจำปาดะ บางคนอาจจะเคยได้เห็น ได้เคยรับประทานมาบ้างแล้ว แต่บางคนยังไม่เคยเห็น ไม่เคยได้ลิ้มลองรสชาติของจำปาดะเลย
จำปาดะเป็นพืชสกุลเดียวกันกับขนุน คือ วงศ์ Artocarpus ทำให้ลักษณะโดยทั่วไปจึงมีความคล้ายกับขนุน มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Artocarpus integer (Thunb.) Merr. มีชื่อสามัญว่า Champedak ชาวใต้เรียกสั้นๆ ว่า "จำดะ"
จำปาดะมีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แถบคาบสมุทรมาลายู ประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย บรูไน และเกาะนิวกินี มักพบในป่าดิบชื้น ในประเทศไทยจำปาดะจะกระจายอยู่ทั่วไปในป่าแถบภาคใต้ ตั้งแต่สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช ตรัง ภูเก็ต สงขลา สตูล และนราธิวาส ส่วนใหญ่มักจะอยู่บนเนินเขาที่ระดับความสูงถึง 450 เมตร บางครั้งถึง 1,200 เมตร
แหล่งเรียนรู้...คลิ ปวิดีโอ
จำปาดะทอดเป็นการนำจำปะดะที่สุกแล้วมาแปรรูปเพื่อนำมาทานเป็นอาหารว่าง เมื่อถึงฤดูกาลที่จำปาดะ ในจังหวัดนครศรีธรรมราชมักจะพบการจำปาดะทอดขายคู่กับกล้วยทอด มันทอด หรือเผือกทอดเสมอ
การกวนจำปาดะนั้นเป็นการถนอมอาหารอีกรูปแบบหนึ่ง การกวนจำปาดะจะนิยมทำเมื่อ ผลของจำปาดะมีปริมาณมากจนเกินไป ไม่สามารถขาย หรือกินสดได้ทัน จึง ใช้วิธีการนำจำปาดะที่มีสุกมากๆ หรือมีตำหนิมาทำการกวน เพื่อให้เกิดประโยชน์เพิ่มขึ้นแทนที่เราจะทิ้งจำปาดะนั้นไป
แกงไตปลา เป็นอาหารคู่โต๊ะของทางภาคใต้ แกงไตปลานิยมนำผักชนิดต่างๆ มาแกงร่วม เพื่อลดความเค็มของน้ำไตปลา และได้รสหวานธรรมชาติของผัก ในฤดูกาลที่จำปาดะสุก เนื้อจำปาดะนำไปรับประทานในแบบต่างๆ ส่วนเมล็ดนิยมนำไปทำแกงไตปลา และต้มใส่เกลือเพื่อรับประทานเป็นอาหารว่าง
จำปาดะผลอ่อน เมื่อนำไปทำแกง หรือทำให้สุก เนื้อจะเหนียวหนึบ อร่อย การนำเนื้อจำปาดะผ ลอ่อนมาแกงคั่วจะไม่ค่อยพบเห็นมากนัก แต่ที่พบเห็นได้บ่อยคือ การนำผลอ่อนของขนุนมาแกง ทั้งนี้ในพื้นที่ทั่วไปจะปลูกขนุนมากกว่าจำปาดะ
แก่นและใบของต้นจำปาดะ เมื่อนำมาต้มจะใส่สีน้ำตาลส้ม ซึ่งสมัยก่อนมีการนำแก่นและใบของจำปาดะมาย้อมจีวรพระ จึงเรียกว่า สีจีวรพระ
โคร๊ะ หรือ กล หรือ รังจำปาะ เป็นวิธีการป้องกันศัตรูทางธรรมชาติ เช่น แมลงวันทอง กระรอก หรืออื่น ๆ ที่จะมาทำลายผลจำปาดะ ตามวิถีชีวิตในสมัยก่อน ซึ่งปัจจุบันหาดูได้ยากมากแล้ว